Bệnh chàm và mụn trứng cá: Cái nào tốt hơn?
Da đỏ, bị viêm? WebMD sẽ cho bạn biết cách phân biệt đó là mụn trứng cá hay bệnh chàm.
Lindi Campbell nhớ ngày đó: 6 tháng 12 năm 2017. Đó là lúc cô phát hiện mình bị ung thư phổi . “Tôi đã rất sốc,” cô nói. Cô chưa bao giờ hút thuốc, và cô không biết ai bị ung thư phổi, chứ đừng nói đến bất kỳ “người không bao giờ hút thuốc” nào khác giống cô. Điều đó khiến cô cảm thấy bị cô lập.
Vì vậy, ngoài việc chăm sóc sức khỏe của bản thân, cô ấy còn bắt đầu kết nối với những người khác có thể đồng cảm. Một năm sau khi được chẩn đoán, cô ấy đã thành lập Breath of Hope Kentucky, một nhóm tiếp cận và ủng hộ ung thư phổi phi lợi nhuận.
Campbell đã kết nối với hơn 20 người không bao giờ hút thuốc trong hoặc từ tiểu bang của cô. Cô nhận thấy một điều bất thường: Chỉ có một người trong số những người đó là nam giới.
Đây là một ví dụ nhỏ về một hiện tượng khiến các nhà khoa học bối rối: Tại sao phụ nữ có khả năng mắc ung thư phổi cao hơn nam giới mặc dù họ chưa bao giờ hút thuốc?
Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi . Nhưng khoảng 15% đến 20% các trường hợp ở Hoa Kỳ xảy ra ở những người chưa bao giờ hút thuốc - những người chưa bao giờ châm lửa hoặc hút ít hơn 100 điếu thuốc trong đời.
Tiến sĩ Alice Berger, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm nghiên cứu ung thư Fred Hutchinson ở Seattle, cho biết tại Hoa Kỳ, phụ nữ chiếm khoảng hai phần ba số ca ung thư phổi ở những người không bao giờ hút thuốc.
Điều đó thật bất thường. Ung thư thường phổ biến hơn ở nam giới.
“Trong 5 năm qua, đã có rất nhiều sự chú ý về việc Tại sao điều này lại xảy ra? Và tại sao phụ nữ lại bị ảnh hưởng không cân xứng?” Berger nói.
Bạn có thể nhớ khi Dana Reeve, vợ của cố diễn viên Christopher Reeve, qua đời vì ung thư phổi ở tuổi 44. Reeve chưa bao giờ hút thuốc. Ung thư của bà đã ở giai đoạn IV khi bà phát hiện ra sau khi chụp X-quang vì bà bị ho không khỏi. Đó là vào năm 2006 -- và những trường hợp như của bà vẫn khó giải thích.
Lý do tại sao vẫn chưa rõ ràng. Berger cho biết có thể là do sự khác biệt trong hệ thống miễn dịch giữa phụ nữ và nam giới. Bà và các nhà khoa học khác đang tìm hiểu các yếu tố khác: biến thể gen, hormone và những thứ trong môi trường như ô nhiễm không khí hoặc radon.
“Nhưng nghiên cứu đó vẫn đang trong giai đoạn đầu”, Berger nói. Có thể có sự kết hợp của nhiều yếu tố.
Mặc dù Campbell không phải là người hút thuốc, nhưng cô đã tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động . “Tôi lớn lên trong một gia đình có người hút thuốc. Có chín người, và chỉ có hai người trong số chúng tôi chưa bao giờ hút thuốc. Tôi là người trẻ nhất và là người duy nhất bị ung thư phổi.”
Khối u ung thư phổi ở những người chưa bao giờ hút thuốc thường khác với những khối u xảy ra ở những người đã hút thuốc. "Có những khác biệt rõ rệt trong hệ thống miễn dịch", Ramaswamy Govindan, MD, giáo sư y khoa tại Đại học Washington ở St. Louis cho biết.
Hầu hết những người không bao giờ hút thuốc mắc ung thư phổi -- có tới 78% đến 92% trong số họ -- có một sự thay đổi gen "có thể nhắm mục tiêu" hoặc dấu ấn sinh học, có thể phản ứng với một loại thuốc được FDA chấp thuận, theo nghiên cứu của Govindan và các đồng nghiệp của ông. Đột biến thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì (EGFR) là một đột biến phổ biến, đặc biệt là ở những phụ nữ không bao giờ hút thuốc.
Những người không bao giờ hút thuốc mắc bệnh ung thư phổi cần phải được xét nghiệm dấu ấn sinh học chất lượng cao , Govindan nhấn mạnh. Những xét nghiệm này là cần thiết để xem loại thuốc miễn dịch nào có thể nhắm vào khối u -- và có khả năng cứu sống. Và những xét nghiệm di truyền đơn giản này không phải lúc nào cũng kiểm tra được tất cả các lựa chọn.
Govindan có thông điệp này cho các bác sĩ: "Bạn phải tìm kiếm cẩn thận một đột biến có thể nhắm mục tiêu bằng cách thực hiện xét nghiệm phù hợp", ông nói. "Đôi khi chúng ta không có đủ tài liệu và chúng ta chỉ tìm kiếm một vài gen. Nếu chúng không có ở đó [với mẫu đầu tiên], đừng dừng lại ở đó".
Những dấu hiệu sinh học này nằm bên trong DNA của bệnh ung thư. Chúng không phải là thứ bạn sinh ra đã có. Govindan cho biết chỉ có khoảng 5% đến 6% người không bao giờ hút thuốc có xu hướng thừa hưởng một gen khiến họ có nhiều khả năng mắc bệnh ung thư phổi hơn.
Số ca tử vong do ung thư đã giảm mạnh nhất tại Hoa Kỳ từ năm 2016 đến năm 2018. Theo Tiến sĩ Joy Feliciano, phó giáo sư ung thư tại Trường Y khoa Đại học Johns Hopkins, nguyên nhân chủ yếu là do số ca tử vong do ung thư phổi giảm nhờ các liệu pháp nhắm mục tiêu và liệu pháp miễn dịch .
Liệu pháp nhắm mục tiêu khác với hóa trị . Chúng nhắm vào một số phần nhất định của DNA khối u của bạn, như các dấu hiệu sinh học đó. Những loại thuốc này không giúp ích cho tất cả mọi người và không phải là thuốc chữa khỏi. Nhưng chúng hoạt động bằng cách chặn các hướng dẫn bảo tế bào ung thư của bạn tiếp tục phát triển.
"Nếu bạn không hút thuốc và có đột biến có thể nhắm mục tiêu, bạn có thể dùng thuốc uống", Roy Herbst, Tiến sĩ, Tiến sĩ, Trưởng khoa ung thư tại Trung tâm Ung thư Yale/Bệnh viện Ung thư Smilow cho biết. "Khoảng 70% đến 80% thời gian, khối u sẽ co lại".
Campbell đã phẫu thuật để cắt bỏ khối u ban đầu ở phổi phải. Nhưng một vài nốt sần xuất hiện ở thùy phổi trái của cô một năm sau ca phẫu thuật. Năm 2020, cô đã cắt bỏ mô. Đó là ung thư. Lần này, bác sĩ của cô đã tiến hành xét nghiệm di truyền, cho thấy Campbell có đột biến gen gọi là xóa EGFR-exon-19. Cô đã dùng một loại thuốc nhắm mục tiêu gọi là osimertinib ( Tagrisso ) kể từ đó. Ung thư phổi của cô không di căn ra ngoài phổi.
Liệu pháp miễn dịch là thuốc tác động lên hệ miễn dịch của bạn để giúp hệ miễn dịch chống lại tế bào ung thư. Có nhiều loại khác nhau. Bao gồm “thuốc ức chế điểm kiểm soát” để chặn một loại protein phổ biến trong các khối u liên quan đến hút thuốc.
Nhưng "những phương pháp này có xu hướng không hiệu quả ở những người không hút thuốc vì không có nhiều tác nhân gây viêm để nhắm tới", Berger nói. Và giống như các liệu pháp nhắm mục tiêu, chúng không hiệu quả với tất cả mọi người. Nhưng ở những người phù hợp, chúng có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Bất kỳ ai bị phổi đều có thể bị ung thư phổi. Nhưng một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác -- đặc biệt là những người hút thuốc.
Việc sàng lọc hàng năm chỉ được khuyến nghị cho một số nhóm có nguy cơ cao. Thường là những người hút thuốc nhiều ở độ tuổi từ 50 đến 80.
Không có hướng dẫn rõ ràng về cách sàng lọc ung thư phổi sớm ở những người không bao giờ hút thuốc, ngay cả khi bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh. Các chuyên gia đồng ý rằng đó là một vấn đề lớn. Nhưng họ vẫn chưa biết cách giải quyết.
Chúng ta cần một số phương pháp phát hiện sớm.
Lindi Campbell là ai?
Sàng lọc bao gồm việc quét. Nhưng nếu quét cho thấy điều gì đó bất thường, bạn thường phải thực hiện một thủ thuật "xâm lấn", chẳng hạn như sinh thiết , để tìm hiểu xem đó có phải là ung thư hay không, Feliciano giải thích. "Vì vậy, bất kỳ xét nghiệm sàng lọc nào được sử dụng rộng rãi đều phải là thứ mà lợi ích lớn hơn rủi ro", cô nói.
Những rủi ro đó bao gồm việc tiếp xúc nhiều lần với bức xạ liều thấp (nếu bạn chụp nhiều lần trong nhiều năm) và phẫu thuật phổi để phát hiện ra rằng bạn không bị ung thư. Herbst cho biết "Nó không giống như sinh thiết vú , nơi bạn có thể thực hiện thực sự đơn giản, ngay tại thời điểm chụp nhũ ảnh".
“Chúng ta cần một số phương pháp phát hiện sớm”, Campbell nói. “Nếu chúng ta đại diện cho 20% trong số 230.000 người mỗi năm ở Hoa Kỳ được chẩn đoán, thì con số đó gần 45.000 người. Đó là một con số lớn”.
Nhiều người không bao giờ hút thuốc bị ung thư phổi được chẩn đoán tình cờ. Một bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang ngực để tìm một vấn đề sức khỏe khác và phát hiện ra điều gì đó bất thường ở phổi. Đó là lý do khiến Campbell đi đến chẩn đoán của mình.
Cô ấy bị đau ngực nhẹ và đổ lỗi cho chứng trào ngược axit , một triệu chứng thoáng qua mà cô ấy nghĩ là không liên quan đến bệnh ung thư của mình. "Nhưng may mắn thay, bác sĩ của tôi đã nói, 'Chúng ta hãy chụp X-quang ngực để chắc chắn mọi thứ khác đều ổn.'"
Một lần chụp CT tiếp theo cho thấy một nốt sần 1,2 cm ở phổi phải của Campbell. Cô ấy nói rằng điều đó không "gây ra tiếng chuông báo động" cho bác sĩ chuyên khoa phổi đầu tiên của cô ấy . Phải mất thêm 2,4 năm và ít nhất sáu bác sĩ và chín lần chụp chiếu để phát hiện ra cô ấy bị ung thư phổi.
Campbell cho biết: “Mọi nỗ lực để chẩn đoán sớm cho một người chưa bao giờ hút thuốc, thật là kỳ diệu khi tôi thậm chí còn đến được giai đoạn đó, và họ đã phát hiện ra bệnh sớm”.
Bạn có thể không có bất kỳ triệu chứng nào ở giai đoạn đầu, hoặc chúng có thể mơ hồ. Campbell chỉ bị ho rất nhẹ khi họ phát hiện ra khối u của cô ấy. Và đó là điều cô ấy sẽ đổ lỗi cho dị ứng nếu bác sĩ chính của cô ấy không yêu cầu chụp cắt lớp lần đầu.
Nhưng các triệu chứng ung thư phổi ở những phụ nữ không bao giờ hút thuốc cũng giống như những người khác. Sau đây là một số điều Campbell nói rằng cô và những phụ nữ khác trong cộng đồng ung thư phổi của cô đã có trước khi được chẩn đoán:
Một số dấu hiệu khác bao gồm:
Các chuyên gia đồng ý rằng bạn nên xem xét bất kỳ vấn đề sức khỏe nào không biến mất. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư và thúc đẩy làm thêm xét nghiệm cho đến khi bạn tìm ra lý do đằng sau các triệu chứng của mình.
“Tôi sẽ kiên trì,” Herbst nói. Nếu quét cho thấy sự phát triển bất thường, “bạn cần sinh thiết để tìm ra điều gì đang xảy ra.”
Herbst dự đoán rằng trong 5 đến 10 năm nữa, chúng ta sẽ biết nhiều hơn về những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi ở những người không hút thuốc. Ông cho biết các phương pháp sàng lọc và phát hiện, bao gồm xét nghiệm máu nhạy cảm với ung thư , chắc chắn cũng sẽ tốt hơn.
Ông nói: “Tôi nghĩ một ngày nào đó không xa, chúng ta sẽ có thể biết được khối u đó là lành tính hay ác tính chỉ bằng phim chụp X-quang”.
Campbell hy vọng có thể chữa khỏi bệnh. Nhưng hiện tại, cô ấy uống một viên thuốc mỗi đêm và chụp cắt lớp và xét nghiệm máu 3 tháng một lần. Cô ấy đã tái phát ung thư phổi một lần, một năm sau ca phẫu thuật đầu tiên. Mỗi năm một lần, chụp MRI sẽ chụp ảnh não của cô ấy để kiểm tra khối u. Cô ấy biết ơn vì phương pháp điều trị giúp cô ấy sống lâu hơn. Nhưng cô ấy muốn có nhiều nguồn tài trợ và nghiên cứu hơn dành cho ung thư phổi ở những người không hút thuốc.
Tiểu bang quê hương của Campbell xếp hạng cao nhất ở Hoa Kỳ về số ca tử vong do ung thư phổi. Và không giống như cô, ít người được chẩn đoán sớm. Người bản xứ Kentuckian hy vọng nhóm vận động phi lợi nhuận của cô có thể giúp xóa bỏ sự kỳ thị đi kèm với căn bệnh này và nâng cao nhận thức về những người sống sót không hút thuốc như cô.
“Giống như cuốn sách của Tiến sĩ Seuss với hạt bụi: Chúng ta ở đây! Chúng ta ở đây!” cô ấy nói.
Nguồn ảnh:
Zts/Thời gian mơ ước
NGUỒN:
Lindi Campbell, người ủng hộ bệnh ung thư phổi, Lexington, KY.
Alice Berger, Tiến sĩ, phó giáo sư, Phân khoa Sinh học Con người, Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson.
Tiến sĩ Ramaswamy Govindan, giáo sư y khoa (ung thư học); ghế tài trợ Anheuser Busch về ung thư học, Trường Y khoa Đại học Washington, St. Louis.
Tiến sĩ Joy Feliciano, phó giáo sư khoa ung thư, Trường Y khoa Đại học Johns Hopkins.
Roy Herbst, Tiến sĩ Y khoa, Giáo sư Y khoa (ung thư học) và Giáo sư Dược lý học, Trường Y Yale; Giám đốc Trung tâm Ung thư Ngực; Trưởng khoa Ung thư học, Trung tâm Ung thư Yale và Bệnh viện Ung thư Smilow; Phó giám đốc Trung tâm Ung thư, Khoa học Chuyển dịch.
Missouri Medicine : “Ung thư phổi ở người không hút thuốc.”
CDC: “Trung tâm Thống kê Y tế Quốc gia -- Thuật ngữ”, “Ung thư phổi -- Ai nên được tầm soát ung thư phổi?”
Tạp chí Ung thư Lâm sàng: “Ung thư phổi ở những người không hút thuốc: Một đánh giá”, “Hồ sơ bộ gen của ung thư biểu mô tuyến phổi ở những người không hút thuốc”.
Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering: “Xét nghiệm bộ gen ung thư phổi (EGFR, KRAS, ALK).”
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ: “Sự kiện & Số liệu năm 2021 báo cáo một kỷ lục mới về số ca tử vong do ung thư giảm trong 1 năm”, “Liệu pháp thuốc nhắm mục tiêu cho ung thư phổi không phải tế bào nhỏ”, “Liệu pháp miễn dịch cho ung thư phổi không phải tế bào nhỏ”.
Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ: “Báo cáo mới: Kentucky có tỷ lệ ung thư phổi cao nhất cả nước, xếp cuối danh sách về tỷ lệ sống sót, chẩn đoán sớm.”
Mọi người : “Dana Reeve dũng cảm đến cùng.”
Da đỏ, bị viêm? WebMD sẽ cho bạn biết cách phân biệt đó là mụn trứng cá hay bệnh chàm.
Viêm khớp không có nghĩa là chấm dứt đời sống tình dục của bạn. Sau đây là những mẹo từ WebMD để duy trì và làm sâu sắc thêm sự gần gũi trong tình dục - bất chấp tình trạng cứng khớp và hạn chế khả năng vận động.
CDC đã công bố các khuyến nghị cập nhật cho người lớn tuổi, nêu chi tiết những người nên tiêm vắc-xin phòng ngừa RSV. Động thái này diễn ra sau khi có những lo ngại vào đầu năm nay rằng mũi tiêm này có thể liên quan đến nguy cơ mắc một tình trạng hệ thần kinh hiếm gặp có tên là hội chứng Guillain-Barré.
Vắc-xin uốn ván là một bước quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh uốn ván, gây ra các cơn co thắt đau đớn nghiêm trọng. Hiểu được ai nên tiêm vắc-xin và khi nào nên tiêm.
Tdap là vắc-xin kết hợp giúp bảo vệ chống lại ba bệnh do vi khuẩn có khả năng đe dọa tính mạng: uốn ván, bạch hầu và ho gà.
Những đột phá về công nghệ đang thay đ��i quá trình điều trị suy tim - nhưng vẫn còn nhiều nghi ngờ về số lượng người sẽ được hưởng lợi trong tương lai gần.
Các chuyên gia cho biết, việc cho con bú không được khuyến khích đối với phụ nữ nhiễm HIV ở Hoa Kỳ, nhưng các bác sĩ nên hỗ trợ những bệnh nhân chọn cách cho con bú nếu HIV của họ được ức chế bằng thuốc và thảo luận về các lựa chọn an toàn.
Chẩn đoán HIV sẽ thay đổi cuộc sống của bạn. Nó mang theo cả triệu chứng về thể chất và căng thẳng về mặt cảm xúc. Nhưng có những điều bạn có thể làm để kiểm soát tình trạng của mình, kiểm soát các triệu chứng và phát triển.
WebMD giải thích mối liên hệ giữa hội chứng ruột kích thích với chứng trầm cảm và lo âu.
Những người mắc hội chứng ruột kích thích thường cũng gặp phải các vấn đề sức khỏe khác. WebMD giải thích.