Cảm giác tội lỗi có đang chế ngự bạn không?

• Các lực lượng xã hội đằng sau tội lỗi
• Đàn ông và tội lỗi
• Tác dụng phụ của tội lỗi
• Buông bỏ cảm giác tội lỗi quá mức
• Xây dựng trên thành công

Lương tâm tội lỗi của bạn có theo sát mọi hành động của bạn không, khiến bạn tự hỏi làm sao bạn có thể làm được nhiều hơn hoặc tốt hơn -- cho đối tác, con cái, cộng đồng hoặc sự nghiệp của bạn? Cảm giác tội lỗi khủng khiếp đó đến từ đâu? Nó ảnh hưởng đến bạn như thế nào? Và quan trọng nhất là, làm sao bạn có thể thoát khỏi nó? Hãy đọc tiếp để tìm hiểu. Và đừng cảm thấy quá tội lỗi khi dành thời gian cho bản thân để làm như vậy.

Rõ ràng, quang phổ tội lỗi đè nặng lên mọi người trải dài khắp mọi nơi. "Một số người không có cảm giác tội lỗi tích cực giúp bạn đi đúng hướng. Những người khác có cảm giác tội lỗi gặm nhấm tâm hồn họ; họ hiếm khi có được khoảnh khắc bình yên", Michael McKee, Tiến sĩ, phó chủ tịch khoa tâm thần và tâm lý học của Phòng khám Cleveland cho biết.

Tại sao một số người lại để mặc cảm tội lỗi xé nát họ bên trong? Các chuyên gia cho rằng một phần nguyên nhân là do tính cách.

Tiến sĩ Patricia Farrell, nhà tâm lý học lâm sàng và là tác giả của cuốn sách How to be Your Own Therapist, A Step-by-Step Guide to Building a Competent, Confident Life (Cách trở thành nhà trị liệu của riêng bạn, Hướng dẫn từng bước để xây dựng cuộc sống tự tin, có năng lực) cho biết: "Những cá nhân nhút nhát , thiếu tự tin có thể là nạn nhân của cảm giác tội lỗi quá mức và liên tục 'nghi ngờ' bản thân và hành động của mình" .

Bà nói thêm: "Những người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế hoặc ám ảnh nhân cách hoặc có những đặc điểm này trong tính cách cũng dễ suy nghĩ quá mức về hành động của mình và làm tăng cảm giác tội lỗi".

Các lực lượng xã hội đằng sau tội lỗi

Trong khi tính cách có thể khiến con người dễ cảm thấy tội lỗi thì kỳ vọng xã hội cũng đóng một vai trò nhất định.

Ngay từ khi còn nhỏ, cả nam và nữ đều nhận được những tín hiệu mạnh mẽ về kỳ vọng "đặc thù giới tính" mà khi không được đáp ứng có thể gây ra cảm giác tội lỗi.

"Phụ nữ xây dựng lòng tự trọng thông qua các mối quan hệ", Mary Ann Bauman, MD, giám đốc Sức khỏe Phụ nữ của INTEGRIS, một hệ thống y tế phi lợi nhuận tại Oklahoma, giải thích. Bà cũng là tác giả của Fight Fatigue : Six Simple Steps to Maximize Your Energy . "Là phụ nữ, chúng ta phải đảm bảo rằng không ai nghĩ rằng chúng ta ích kỷ", Bauman nói.

Kết quả thế nào? "Nó khiến chúng ta phải làm việc quá sức", bà chia sẻ với WebMD.

Đàn ông và tội lỗi

Ngược lại, đàn ông lớn lên với một loạt kỳ vọng khác. "Đàn ông học cách xây dựng lòng tự trọng thông qua những thành tựu của họ", Bauman nói. Vì vậy, một người đàn ông không trở thành vận động viên hoặc học giả như họ, hoặc cha mẹ họ, mong đợi họ trở thành thường bị giày vò bởi tội lỗi. Điều đó đặc biệt đúng đối với những đứa trẻ, ngay cả khi đã trưởng thành, vẫn sống để làm hài lòng cha mẹ.

Kiki Weingarten, giám đốc điều hành của DailyLifeConsulting.com, cho biết: "Tôi có những bệnh nhân là sinh viên đại học và muốn học chuyên ngành x, y hoặc z nhưng họ nói với tôi rằng: 'Bố tôi là bác sĩ và muốn tôi theo nghề của ông ấy'".

Làm cha mẹ cũng mở ra cơ hội cho cảm giác tội lỗi. "Không chỉ cha mẹ đi làm; mà là cha mẹ nói chung. Tôi nghĩ họ cảm thấy họ nên làm nhiều hơn. Họ nhìn qua vai hàng xóm của mình, nghĩ rằng họ đang làm nhiều hơn", Naomi Drew, một chuyên gia nuôi dạy con cái và tác giả có trụ sở tại New Jersey cho biết.

Ngay cả khi chúng ta bước vào tuổi xế chiều, xu hướng tội lỗi vẫn có thể vẫn còn mạnh mẽ.

Ví dụ, hãy lấy những bậc cha mẹ vào viện dưỡng lão. "Họ thường cảm thấy rất tội lỗi về chi phí của viện dưỡng lão, biết rằng họ phải bán mọi thứ để trả chi phí viện dưỡng lão thay vì để lại cho con cái", Barbara Ensor, Tiến sĩ, nhà tâm lý học tại Stella Maris, một cơ sở chăm sóc dài hạn ở Baltimore, cho biết.

Trong khi đó, con cái của những bậc cha mẹ này cũng thường cảm thấy tội lỗi. "Nhiều thành viên trong gia đình cảm thấy tội lỗi vì họ phải đưa mẹ mình vào viện dưỡng lão và họ không thể chu cấp cho bà", Ensor nói.

Tác dụng phụ của tội lỗi

Cảm giác tội lỗi khủng khiếp mà nhiều người trong chúng ta cảm thấy không chỉ có hại cho tâm lý mà còn có hại cho sức khỏe.

"Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, có lẽ bạn đang bị căng thẳng. Nếu cơ thể bạn giải phóng các hóa chất gây căng thẳng , nó sẽ khiến bạn có nguy cơ mắc các vấn đề nhỏ như đau đầu và đau lưng", McKee nói với WebMD. Và đó không phải là tất cả. "Nó [cảm thấy tội lỗi] cũng góp phần gây ra bệnh tim mạch và rối loạn tiêu hóa. Thậm chí, nó có thể có tác động tiêu cực đến hệ thống miễn dịch theo thời gian", McKee nói.

Cảm giác tội lỗi cũng ảnh hưởng đến trạng thái tinh thần vốn đã mong manh. "Nó góp phần đáng kể vào chứng trầm cảm , vì nó thường liên quan đến quan điểm tiêu cực về bản thân và gây ra sự lo lắng", McKee giải thích.

Buông bỏ cảm giác tội lỗi quá mức

Nếu bạn cảm thấy tội lỗi khi trưởng thành, rất có thể những cảm xúc tiêu cực đã hình thành từ thời thơ ấu, vì vậy có thể mất một thời gian để gỡ bỏ tất cả những lớp ngột ngạt của thứ này. Nhưng điều đó có thể thực hiện được. Đây là cách thực hiện.

Thực hành nói không. "Sẽ có sự khó chịu, như với bất kỳ thay đổi nào", Weingarten nói. Nhưng điều đó có thể và nên được thực hiện, đặc biệt là nếu bạn liên tục đặt mình ở vị trí cuối cùng.

Nhưng nếu bạn gặp khó khăn khi nói không thì sao? "Hãy tự hỏi tại sao bạn sợ nói 'không'", Weingarten nói. "Bạn có sợ mình sẽ không được yêu thích không? Rằng mọi người sẽ nói xấu sau lưng bạn?" Điều đó sẽ giúp bạn nhìn nhận nỗi sợ của mình theo đúng bản chất.

Hãy nhớ chăm sóc bản thân. "Hãy tự hỏi 'Điều gì là đủ tốt? Làm thế nào tôi có thể xử lý tất cả những trách nhiệm này và không sụp đổ?' Bởi vì khi bạn sụp đổ, bạn không tốt cho bất kỳ ai", Weingarten nói với WebMD. "Bạn chỉ cần chăm sóc bản thân mình".

Xây dựng trên thành công

Thay đổi hành vi của bạn bằng cách bắt đầu với những bước nhỏ. "Khi bạn lần đầu nói 'không', bạn vẫn sẽ cảm thấy bất an về điều đó. Sau khi bạn xây dựng được danh mục thành công, mọi việc sẽ trở nên dễ dàng hơn", Bauman nói.

Đánh giá lại kỳ vọng của bạn. "Đánh giá những thành tựu của bạn, hoặc thiếu sót của bạn, và tự hỏi liệu chúng có phù hợp với bạn không", Bauman gợi ý. "Đôi khi, chúng ta bị thúc đẩy làm những việc vì điều đó đúng với cha mẹ mình. Nhưng hoàn cảnh của cha mẹ bạn không phải là của riêng bạn", cô nhắc nhở chúng ta.

"Hãy xác định xem giọng nói tội lỗi đó đến từ đâu", McKee gợi ý. "Nếu đó là giọng nói của mẹ hoặc cha bạn, tôi yêu cầu mọi người hãy buông bỏ nó", ông nói.

"Hãy giữ mọi thứ trong tầm nhìn", Natalie Gahrmann, một huấn luyện viên cuộc sống và là người sáng lập NRG Coaching Associates, thúc giục. Ví dụ, nếu bạn đang cố gắng đến một cuộc họp đúng giờ và cảm thấy vô cùng tội lỗi vì đến muộn vài phút, hãy cân nhắc phương án thay thế: bạn chạy quá tốc độ và bị phạt, hoặc gây ra tai nạn. Đến muộn một chút không phải là điều không thể tha thứ.

Đừng cảm thấy tội lỗi khi mắc lỗi. McKee nói: "Hãy xem lỗi lầm như một kinh nghiệm học tập, chứ không phải vì bạn là người tội lỗi, lười biếng".

Xuất bản ngày 8 tháng 5 năm 2006.

NGUỒN: Patricia Farrell, Tiến sĩ, nhà tâm lý học lâm sàng; tác giả, Làm thế nào để trở thành nhà trị liệu của chính mình, Hướng dẫn từng bước để xây dựng một cuộc sống tự tin, có năng lực . Michael McKee, Tiến sĩ, phó chủ tịch khoa tâm thần và tâm lý học của Phòng khám Cleveland. Natalie Gahrmann, huấn luyện viên cuộc sống và người sáng lập, NRG Coaching Associates. Mary Ann Bauman, Tiến sĩ, giám đốc, Sức khỏe phụ nữ cho INTEGRIS; tác giả, Chống lại sự mệt mỏi: Sáu bước đơn giản để tối đa hóa năng lượng của bạn . Kiki Weingarten, giám đốc điều hành, DailyLifeConsulting.com. Barbara Ensor, Tiến sĩ, nhà tâm lý học tại Stella Maris, cơ sở chăm sóc dài hạn tại Baltimore. Naomi Drew, chuyên gia nuôi dạy con cái và tác giả có trụ sở tại New Jersey.