Những điều cần biết về tình trạng chảy nước dãi quá nhiều ở trẻ em

• Chảy nước dãi là gì?
• Nguyên nhân gây ra chứng chảy nước dãi là gì?
• Triệu chứng của bệnh chảy nước dãi là gì?
• Bệnh chảy nước dãi được chẩn đoán như thế nào?
• Bệnh chảy nước dãi được điều trị như thế nào?
• Khi nào bạn nên lo lắng về việc chảy nước dãi?

Chảy nước dãi là tình trạng phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi từ 4 đến 19 tháng. Nhưng sau 4 tuổi, chảy nước dãi quá nhiều có thể chỉ ra một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Chảy nước dãi, còn được gọi là tăng tiết nước bọt, thường xảy ra ở trẻ em có bất thường về thần kinh hoặc giải phẫu. Nếu bạn lo lắng rằng con mình bị chảy nước dãi, đây là những điều bạn cần biết về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị.

Chảy nước dãi là gì?

Chảy nước dãi là tình trạng tiết nước bọt hoặc chảy nước dãi quá mức ở miệng. Trẻ em thường tiết ra tới 1,5 lít nước bọt mỗi ngày, nhưng trẻ em bị tăng tiết nước bọt có thể tiết ra tới 5 lít. Tình trạng này cũng có thể xảy ra ở trẻ em tiết ra lượng nước bọt trung bình nhưng không thể nuốt đúng cách.

Có hai loại bệnh chảy nước dãi:

Chảy nước dãi trước.  Chảy nước dãi trước là tình trạng thường được gọi là chảy nước dãi. Nước bọt dư thừa sẽ tràn vào mặt trẻ và nếu không được kiểm soát, sẽ tràn vào quần áo của trẻ. Điều này có thể gây ra các vấn đề về chăm sóc da và vệ sinh. Vì lý do này, trẻ cũng có thể gặp vấn đề về giao tiếp xã hội.

Chảy nước dãi sau.  Chảy nước dãi sau là khi nước bọt tràn xuống đường thở của trẻ thay vì được nuốt vào. Dạng tăng tiết nước bọt này dẫn đến kích ứng phổi mãn tính, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác.

Trẻ em bị chảy nước dãi thường có sự kết hợp của chảy nước dãi trước và sau.

Nguyên nhân gây ra chứng chảy nước dãi là gì?

Chảy nước dãi ở trẻ em thường do các bệnh lý tiềm ẩn hiện có gây ra. Các tình trạng ảnh hưởng đến não có thể làm giảm khả năng kiểm soát cơ, đặc biệt là quanh miệng và cổ họng. Điều này dẫn đến khó nuốt nước bọt và chảy nước dãi quá nhiều.

Tiết dịch miệng quá mức thường gặp ở trẻ em sinh ra bị  bại não , đây là tình trạng ảnh hưởng đến khả năng vận động cơ của não. Một số nghiên cứu cho thấy có tới 58% trẻ em bị bại não cũng bị chảy nước dãi.

Các tình trạng khác ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát vận động của miệng và họng bao gồm đột quỵ ,  chấn thương sọ não và bất thường trong quá trình phát triển não. Mức độ nghiêm trọng của chứng chảy nước dãi thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh tiềm ẩn. Ví dụ, nếu chấn thương não không xấu đi theo thời gian, thì tình trạng chảy nước dãi quá mức cũng không nên.

Chảy nước dãi cũng xảy ra ở trẻ em có bất thường về mặt giải phẫu dẫn đến khó khăn về mặt thể chất khi nuốt. Nguyên nhân gây ra tình trạng chảy nước dãi quá mức có thể bao gồm:

• Lưỡi lớn
• Hàm bị biến dạng
• Cổ họng bị dị dạng
• Các vấn đề chỉnh nha
• Khe hở ở môi, vòm miệng hoặc thanh quản 

Chảy nước dãi quá nhiều cũng có thể do cơ thể trẻ sản xuất quá nhiều nước bọt hoặc chất nhầy chứ không phải do trẻ không nuốt được. Điều này có thể xảy ra do các tình trạng thần kinh hoặc hô hấp khác hoặc do tác dụng phụ của một số loại thuốc. Ngoài ra, đôi khi chảy nước dãi cũng xuất hiện ở trẻ thở bằng miệng.

Triệu chứng của bệnh chảy nước dãi là gì?

Các triệu chứng của chứng tăng tiết nước bọt phụ thuộc vào việc nước bọt chảy vào mặt trẻ hay tràn vào đường thở.

Trẻ em bị chảy nước dãi trước có thể thấy rõ tình trạng chảy nước dãi thường kèm theo quần áo ướt. Nếu tình trạng chảy nước dãi nghiêm trọng, ga trải giường của trẻ cũng có thể bị ướt sau khi ngủ.

Chảy nước dãi liên tục có thể dẫn đến phát ban trên mặt và làm hỏng da quanh miệng và cằm. Điều này có thể gây ra một số kích ứng và đau nhức.

Trẻ em bị chảy nước dãi cũng có thể bị mất nước nhẹ, khó nói và gặp vấn đề về ăn uống do tác dụng phụ của việc chảy nước dãi liên tục.

Trẻ em bị chảy nước dãi sau có thể có các triệu chứng nghiêm trọng hơn do kích ứng phổi mãn tính và đường thở bị tắc nghẽn. Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Nghẹt thở
• Ho
• Bịt miệng
• Nôn mửa
• Sự tắc nghẽn
• Khó thở
• Khát vọng

Hít phải chất không phải là không khí đặc biệt nguy hiểm vì nó có thể dẫn đến  bệnh viêm phổi .

Bệnh chảy nước dãi được chẩn đoán như thế nào?

Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể chẩn đoán chứng chảy nước dãi trước bằng cách quan sát. Chảy nước dãi quá nhiều là một triệu chứng dễ nhận biết và dễ thấy. Chẩn đoán chứng chảy nước dãi sau có thể cần thêm các xét nghiệm.

Để xác định chứng chảy nước bọt sau, bác sĩ có thể sử dụng thiết bị và quy trình đặc biệt để kiểm tra cổ họng của trẻ cũng như chức năng nuốt và nói của trẻ. Điều này thường liên quan đến việc sử dụng nội soi huỳnh quang, một loại X-quang cụ thể được sử dụng để đánh giá tình trạng nuốt.

Bệnh chảy nước dãi được điều trị như thế nào?

Các phương pháp điều trị chứng chảy nước dãi bao gồm thuốc uống, tiêm botox , phẫu thuật và rèn luyện vận động miệng.

Thuốc uống.  Bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống để giảm tiết nước bọt hoặc làm dịu đường thở của trẻ. Tác dụng phụ của thuốc này có thể gây khó chịu hoặc dẫn đến các biến chứng sức khỏe khác. Thuốc kháng cholinergic, được sử dụng để làm dịu đường thở, thường gây khô miệng và táo bón .

Các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn bao gồm sốt và tiết dịch đặc hơn, có thể gây ra các vấn đề về hô hấp. Do đó, thuốc chỉ có thể phù hợp với các trường hợp tăng tiết nước bọt nghiêm trọng ở trẻ em.

Tiêm Botox.  Các nghiên cứu cho thấy độc tố botulinum, hay botox, có thể điều trị chứng chảy nước dãi ở trẻ em một cách an toàn. Bác sĩ có thể giảm sản xuất nước bọt trong khoảng 4 tháng bằng cách tiêm botox vào tuyến nước bọt.

Các thủ thuật phẫu thuật.  Có nhiều ca phẫu thuật để điều trị chứng chảy nước dãi. Thông thường, chúng bao gồm việc cắt bỏ hoặc ngắt kết nối một số tuyến nước bọt khỏi miệng trẻ. Bằng cách giảm vĩnh viễn việc sản xuất nước bọt, một số ca phẫu thuật có thể điều trị chứng chảy nước dãi quá mức.

Rèn luyện vận động miệng.  Trẻ em bị chảy nước dãi do dị tật về thể chất nên cân nhắc thực hiện rèn luyện vận động miệng, chẳng hạn như liệu pháp nói hoặc nuốt , nếu có thể. Điều này có thể giúp trẻ học cách nuốt đúng cách và giảm lượng nước dãi dư thừa.

Các trường hợp chảy nước dãi nhẹ có thể không cần điều trị tích cực. Bạn có thể kiểm soát tình trạng chảy nước dãi bằng cách sử dụng yếm hoặc các loại vải khác để thấm bớt dịch tiết miệng dư thừa. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng kem bảo vệ quanh miệng và cằm để giúp ngăn ngừa kích ứng da.

Khi nào bạn nên lo lắng về việc chảy nước dãi?

Chảy nước dãi thường xảy ra ở trẻ nhỏ, những trẻ chưa phát triển khả năng kiểm soát vận động hoặc nhận thức thích hợp để nuốt nước bọt. Nhưng đến bốn tuổi, trẻ em sẽ có thể kiểm soát thói quen chảy nước dãi của mình. Sau độ tuổi này, chảy nước dãi quá nhiều có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Nếu bạn không biết rằng con mình có bất kỳ tình trạng bệnh lý nào hiện có, bạn nên tìm kiếm thêm lời khuyên từ bác sĩ.

Chảy nước dãi quá nhiều thường không gây ra các vấn đề y tế nghiêm trọng, đặc biệt là nếu đó là chảy nước dãi trước. Nhưng nếu chảy nước dãi bắt đầu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của con bạn, bạn có thể nên tìm kiếm phương pháp điều trị tiên tiến hơn từ bác sĩ.

Bạn cũng nên nhớ rằng nếu tình trạng chảy nước dãi xảy ra đột ngột, chảy nước dãi quá nhiều có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng họng hoặc trẻ đã nuốt phải vật gì đó.

Trong mọi trường hợp, điều quan trọng là phải đưa trẻ đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị chính xác. 

NGUỒN:

Lưu trữ của Khoa Tai – Mũi – Họng – Phẫu thuật Đầu và Cổ : “Độc tố Botulinum A để điều trị chứng chảy nước dãi ở trẻ em: một phương pháp hiệu quả, ít xâm lấn.”

BMJ : “Đứa trẻ chảy nước dãi.”

Trẻ phức tạp: “Quản lý dịch tiết ở miệng và đường hô hấp.”

Tạp chí nghiên cứu y học lâm sàng : “Các khía cạnh hiện tại của các phương pháp điều trị bệnh chảy nước dãi mãn tính ở trẻ em.”

Bệnh viện Nhi đồng Nationwide: “Chảy nước dãi quá nhiều”

NHS: “Viêm phổi.”

Pediatric Oncall : “Xử lý chứng chảy nước dãi ở trẻ em.”